Onderzoek: bezorgdrone in een havengebied

Artikel: Dutch Drone Delta

Nieuwe technologie gaat de haven veiliger, slimmer, sneller en efficiënter maken. Drones zijn hier onderdeel van en hebben de potentie om een grote impact te hebben op logistiek, vervoer en transport, in de haven en daarbuiten. Met name drone delivery kan een bijdrage leveren aan efficiënter transport in en vanuit de Rotterdamse haven. Leveringen aan schepen, boorplatforms en andere offshore-industrie kan bijvoorbeeld via luchttransport. Deze manier van werken kan voordelen opleveren, zoals een efficiëntere port call, efficiënter transport in het algemeen en uiteindelijk verminderde belasting van het wegennet.

Met deze achtergrondinformatie is Dutch Drone Delta in 2020 onder leiding van het Havenbedrijf Rotterdam gestart met twee use cases om drone delivery in de haven te onderzoeken. Hierbij is gekeken naar de sociale acceptatie, technische mogelijkheden en de haalbaarheid (business case).

Uitvoering van de drone delivery vluchten

In mei 2020 is in Nederland de eerste serieuze EVLOS (Extended Visual Line of Sight operations) drone delivery vlucht uitgevoerd in de haven van Rotterdam. Er werd een pakket bezorgd vanaf de wal naar het helikopterdek van een stilleggend offshore schip (Allseas). In september 2020 is een tweede EVLOS drone delivery vlucht uitgevoerd. Ditmaal naar een varend binnenvaart containerschip.

Uitvoering vlucht 1

De eerste vlucht werd met een DJI Matrice 210 uitgevoerd, met een payload van 1 kg. De totale vliegtijd was circa 14 minuten voor een ‘enkele reis’ van 4,3 kilometer.

Uitvoering vlucht 2

De DJI Matrice 300 RTK van drone-operator DroneQ steeg op van de Piet Smitkade 44, Rotterdam Zuid (met toestemming gebruik van kade door Gemeente Rotterdam). Het pakket is op een relatief klein oppervlakte (circa 6m2) op het voordek van het schip afgeleverd waarna de drone is teruggevlogen. Het schip voer ten tijde van de aflevering op zijn reguliere snelheid.

Vanwege de beperkte landingsruimte, de aflevering op een varend schip en de drukke scheepvaartroute was deze operatie complexer dan de eerste vlucht in mei. Bovendien werd de vlucht – binnen de limieten – met zijwind en windkracht 6-8 uitgevoerd wat de situatie uitdagender maakte. De EVLOS vlucht werd uitgevoerd met twee extra observers, twee controllers voor de pilot in command en payload release operator.

Daarnaast werden testvluchten gehouden waarbij de drone een reddingsvest dichtbij een drenkeling te water bracht.

Partner A.S.R. Verzekeringen heeft ter voorbereiding op toekomstige BVLOS-vluchten de huidige verzekeringspolissen bekeken. Op basis hiervan is een vooranalyse gemaakt op de aanvulling in de polis (of een nieuwe polis) voor de dekking van BVLOS-vluchten.

Resultaten

Kernpartner KPN heeft in fase 2 netwerkmetingen verricht door middel van het bevestigen van een device op de DJI Matrice 300 RTK. Hiermee werd gekeken naar de kwaliteit van het mobiele netwerk op vlieghoogte van de drone (40m) op het af te leggen traject. Op 27 september 2020 heeft KPN hier de uitkomsten van gepubliceerd. Hieruit volgen de volgende conclusies:

• In de lucht is er een goede signaalsterkte (RSRP);
• De signaal ruisverhouding (SNR) is in de lucht slechter dan op de grond;
• De Up- en Downloadsnelheid waren goed. Regelmatig lag de downloadsnelheid ruim boven de 100 Mbps en de Uplink op ruim 20 Mbps.

Kernpartner Antea Group heeft geluidsmetingen uitgevoerd in fase 2 waarbij de keuze was gevallen op metingen aan de wal, ter plekke van het opstijgen van de drone. Hierbij is getracht om zo min mogelijk omgevingsgeluid (regen, wegverkeer, personen) mee te nemen. Dit is van belang om het aandeel van de drone op het totale geluidsniveau te kunnen beoordelen. Voor drones zijn nog geen wettelijke grenswaarden vastgelegd voor maximale geluidsniveaus ter hoogte van woningen. Om toch een toetsingskader te hanteren is aansluiting gezocht bij de grenswaarden voor industrielawaai uit het Activiteitenbesluit milieubeheer. Deze grenswaarden bedragen 50, 45 en 40 dB(A) in respectievelijk de dag-, avond- en nachtperiode. Dit zijn gemiddelden over de gehele periode. De uitkomsten zijn door Antea Group verwerkt.

Tevens zijn er door het Havenbedrijf Rotterdam tweehonderd omwonenden op de hoogte gesteld van de geplande vluchten. Dit waren bewoners van appartementen met zicht op de Maas. Ook heeft kernpartner NLR met passerende buurtbewoners gesproken, die veelal afkwamen op de aanwezige reddingsbrigade. Uit de gesprekken kwamen geen negatieve reacties voort.

Daarnaast heeft de Dutch Drone Delta positief gereageerd op de uitnodiging van Wereldhavendagen om naar scholen toe te gaan en gastlessen te geven over het gebruik van drones. Zes Dutch Drone Delta deelnemers hebben tussen 4 en 11 september zeventien gastlessen drones geven op negen verschillende scholen in de omgeving van Rotterdam.

Relatie tot de huidige ontwikkelingen

Deze use cases passen in de ontwikkeling van de huidige drone industrie. Drone delivery gaat in de toekomst een grote rol spelen, maar voordat het zover is, zijn er nog veel zaken te regelen. BVLOS vliegen is noodzakelijk om drones daadwerkelijk in te zetten voor bezorging over langere afstanden. Hiervoor zijn aanpassingen in de regelgeving, waaronder U-Space, en technologische ontwikkelingen noodzakelijk.

Met deze use case is de drone delivery track binnen Dutch Drone Delta goed gestart!

Partners