Maatschappelijke toegevoegde waarde van Urban Air Mobility

Meer banen, meer bedrijvigheid

Met de komst van Urban Air Mobility ontstaat er een nieuwe branche waarin nieuwe bedrijvigheid mogelijk is. Marc Sandelowsky, directeur Space53: “Er ontstaat een nieuwe markt. Vergelijk het met de mobiele telefoons. Je hebt appjes nodig, antennes voor de verbindingen, fabrieken om ze te maken, een markt om ze af te zetten. Je moet dus een ecosysteem bouwen”. Uiteindelijk moet de nieuwe industrie over een paar jaar honderden banen opleveren. “De drones die we nu zien, gaan we niet maken, want die markt zit in Oost-Azië. Daar gaan we niet concurrerend in zijn.” Anders is het met de grote exemplaren die personen en goederen vervoeren. “Daar zijn we al heel ver mee en die kunnen we hier industrieel gaan maken,” zegt Sandelowsky.

Uitkomst in noodsituaties

Beveiliging en maatschappelijke veiligheid zijn belangrijk toepassingsgebieden waarin nu al veel mogelijk is met hulp van autonome drones. Hulpdiensten kunnen nuttig gebruik maken van deze technologie. Nu is het nog zo dat als de meldkamer wordt gealarmeerd er zo’n vijftien minuten nodig is om de melding te beoordelen en de juiste diensten in te schakelen. “De verificatie- en voorbereidingstijd is te lang. Dat kan veel korter”, aldus Abeje Mersha, professor Unmanned Robotic Systems aan Hogeschool Saxion. Hij laat zien hoe zijn vliegende robot die is voorzien van allerlei verschillende sensoren reageert op een alarmering: het docking station opent zich, de drone vliegt naar de mogelijke crisissituatie, verzamelt informatie, stuurt die meteen naar de meldkamer waardoor razendsnel actie kan worden ondernomen. “Dit systeem kan het verschil maken tussen leven en dood.” Tegelijkertijd brengt een drone de situatie op zo’n manier in kaart, dat ook een onnodige uitruk voorkomen kan worden. Mersha wijst op het belang van dergelijke systemen voor de brandweer. “Veiligheid is cruciaal en kost tijd. De dronetechniek zorgt ervoor dat de brandweer binnen een minuut alle benodigde informatie heeft en meteen kan inschatten hoe je de brand bestrijdt.” Brandweer Twente heeft het systeem al in gebruik en is daarmee de pionier binnen Europa. Een autonome drone is ook bruikbaar voor bijvoorbeeld de beveiliging van een bedrijventerrein door gebruik te maken van bewegingssensoren die gekoppeld zijn aan het dronesysteem, het kaart brengen van een verkeersongeval en forensisch onderzoek. Dit extra paar slimme ogen kan van levensbelang zijn in noodsituaties.

Logistieke oplossing

Een bezorgdrone is een oplossing voor een ander probleem. Sandelowksy zegt daarover: “We bestellen veel spullen online. Daardoor rijden tientallen busjes en bussen door woonwijken om pakjes te bezorgen. Dat is ongewenst. Stel dat er een gezamenlijke bezorgdienst met drones is die de pakketten bezorgt. Kunnen we dat centraal regelen?” Hij ziet veel in zo’n collectieve dienst en infrastructuur, omdat de dronevluchten via een ‘vliegbedrijf’ gereguleerd kunnen worden. “Je meldt je vlucht aan en daarmee voorkom je dat niet iedereen een eigen drone hoeft te hebben.” Vanuit hier maken we het bruggetje naar het vervoeren van zwaardere lading en personen, het onderwerp dat centraal staat in project AMU-LED. Een helikopter of vliegtuig is vaak een te dure oplossing om vervoer over de steeds drukker wordende wegen te omzeilen. In dit Europese project doen de consortiumpartners ook onderzoek naar de integratie van dit type vervoer, de veiligheid, duurzaamheid, beveiliging en publieke acceptatie.

Hands in the air

Drones inzetten voor inspectie en onderhoudswerkzaamheden behoort ook tot de mogelijkheden. Met behulp van een drone worden camerabeelden gemaakt van het te inspecteren of onderhouden object, die omgezet worden naar een 3D-beeld. Door het toepassen van kunstmatige intelligentie, kunnen op een geautomatiseerde wijze schades en vervormingen geïdentificeerd en gecategoriseerd worden. Mersha is vanuit Hogeschool Saxion betrokken bij project MARS4Earth waarbij de drone niet alleen is voorzien van camera’s en slimme sensoren, maar ook van een bestuurbare robotarm. Met dit extra paar handen en ogen kunnen bijvoorbeeld windturbines, hoge gebouwen en bruggen vanuit de lucht worden onderhouden. Deze technologie zorgt ervoor dat het is niet meer nodig is om monteurs op grote hoogte een risicovolle operatie te laten uitvoeren wat zorgt voor veiligere werkomstandigheden.

Social acceptance

We hebben nu een aantal dronetoepassingen genoemd waarbij de maatschappelijke waarde overduidelijk is. De horde ‘social acceptance’ is er echter nog wel eentje waar we overheen moeten. Natuurlijk is het besef dat op het gebied van privacy, sociale ethiek als ook de juridische implicaties nog een wereld te winnen is. Bij Space53 worden die aspecten meegenomen in de hele ontwikkeling en opzet van de drone-industrie. Er praten psychologen en ethici mee in de projectgroepen om er vooral voor te zorgen dat de bevolking handreikingen krijgt om met de vliegende objecten om te gaan. “Vraag is hoe we deze technologie laten bijdragen aan het welbevinden van de stad. We leggen een netwerk boven de grond aan met waarde voor de inwoners, maar zij moeten die waarde wel zien”, vindt Sandelowsky.

Volgens een onderzoek van het Nederlandse Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat naar de perceptie van drones blijkt dat er grote steun is voor het inzet van drones voor maatschappelijk doeleinden, zoals hulpdiensten (86%). Het is daarbij wel belangrijk dat de drone herkenbaar is als hulpdienst, door bijvoorbeeld kleurgebruik (84%). Als het gaat om crowd control of inspectie, is de acceptatie een stuk lager.

Volgens Steven Dorrestein, lector ethiek en technologie bij Hogeschool Saxion, zijn technologen zijn niet zo bezig met acceptatie: “Maar ik wel. Verkeerd gebruik ligt op de loer, schending van de privacy is een ding, verdringing van werk, duurzaam materiaalgebruik, geluidsoverlast”, somt hij op. Onbekend maakt onbemind, ontdekte psycholoog Peter de Vries van Universiteit Twente in verschillende onderzoeken. “Hoe minder mensen van drones weten, hoe makkelijker ze zich laten beïnvloeden om er iets van te vinden. Communicatie en transparantie zijn essentieel. Vooral de privacy en het verzamelen van data houden mensen bezig. Wie is de eigenaar? Wat is de drone aan het doen? Als je dat weet of kunt zien, wordt het al anders.”

AMU-LED is een demonstratieproject met maatschappelijke waarde

Alle onderwerpen die we hebben besproken in dit artikel komen samen in het AMU-LED project, dat draait om Urban Air Mobility demonstraties in een complexe stedelijke omgeving. Hier maakt een lokaal vliegveld en een scenario met hoge maatschappelijke relevantie en heldere visie op de procedures, systemen en veiligheidsmaatregelen deel van uit. Dit zijn de randvoorwaarden om een levensechte simulatie uit te voeren waarmee we inzichtelijk maken hoe toekomstige UAM-operaties kunnen worden geïntegreerd in onze drukke stedelijke omgeving.